Người dân Yên Minh trông chờ vào Thảo quả rừng

Người dân Yên Minh trông chờ vào Thảo quả rừng

Nhờ biết cách quy hoạch và tận dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên vốn có, người dân Yên Minh đã có Hạt điều rang muối còn vỏ lụa được thu nhập ổn định trong nhiều năm qua.

Theo y học cổ truyền, thảo quả có vị ngọt cay, tính ôn nên được các thầy thuốc điều chế thành nhiều phương thuốc chữa đau bụng, tiêu chảy, sốt rét... Bên cạnh đó, mùi thơm hấp dẫn của loại quả này cũng được nhiều đầu bếp tận dụng và ví như "nữ hoàng" của các loại gia vị.

Thảo quả là cây thân thảo, hoa và quả mọc từ gốc chứ không mọc trên cành hay ngọn. Loài cây này ưa bóng mát, ưa ẩm nên thích hợp sống dưới những tán cây to trong rừng. Địa hình cao 1.300 - 2.200m so với mực nước biển, nhiều sương mù và lượng mưa 3.500 - 3.800mm mỗi năm tại huyện Yên Minh tạo điều kiện tốt cho sự phát triển của giống cây này.

Tháng 12 cuối năm là lúc bà con Yên Minh nhân giống thảo quả, đến tháng 3 năm sau cây nảy mầm và đến tháng 6 được đem đi trồng ở rừng. Đất rừng Yên Minh màu mỡ, có đủ chất dinh dưỡng, do đó, bà con không cần bón phân hay dùng thuốc trừ sâu. Thay vào đó, họ sẽ thường xuyên đi phát hạt điều rang muối vỏ lụa quang cỏ để chuột không ăn cây mầm và cạo gốc cho sạch sẽ.

Đối với cây thảo quả được nuôi trồng hoàn toàn tự nhiên như ở đây, người dân mất 2-3 năm để thu hoạch, tùy vào chất lượng mầm. Thời điểm tháng 9 đến tháng 10 hàng năm là lúc người dân lên rừng thu hoạch những chùm thảo quả lớn. Bất kể trời nắng hay mưa, bà con vẫn phải vào rừng thu hoạch, nếu không sẽ bị động vật ăn hết.

Những năm được mùa, thu hoạch nhiều, người dân sẽ đào 1-2 lò đất và nhóm củi trong rừng để sấy thảo quả ngay sau đó. Sấy ngay ở rừng chỉ mất một ngày một đêm là thảo quả khô trong khi nếu sấy ở nhà, người dân mất cả tuần. Để bảo vệ rừng, người dân địa phương cũng chú trọng đến địa điểm, quy trình đào lò và sấy để tránh cháy rừng.

Quy trình sấy thảo quả cũng không quá khó, sau khi nhóm bếp, nia đựng thảo quả sẽ được đặt lên giá bếp. Chính những làn khói trắng và nhiệt độ của lửa phía bên dưới tỏa lên sẽ làm khô thảo quả. Khi thấy một mặt của thảo quả khô thì đảo phần đó lên trên để sấy mặt còn lại.

Để thảo quả khô hoàn toàn, người dân cần đến 2 tuần. Sau khi sấy bằng nhiệt như trên, cần thêm một tuần nữa để quả khô tự nhiên. Cuối cùng, thảo quả được hạt điều rang muối nguyên hạt còn vỏ lụa đựng trong bao tải sạch và cất giữ nơi khô mát để bán cho thương lái. Giá bán thảo quả khô vào khoảng 120.000 - 280.000 đồng một kg.

Những năm gần đây bà con tại huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang đã coi thảo quả là giống cây trồng chủ lực tại địa phương vì đem lại hiệu quả kinh tế cao. Hơn nữa, ý thức và trách nhiệm bảo vệ rừng của bà con nơi đây cũng tăng lên rõ rệt nhờ việc trồng thảo quả trong rừng.