Mặt hàng xuất khẩu chủ lực VN là gì?

Mặt hàng xuất khẩu chủ lực VN là gì?

Trong định hướng chiến lược xuất khẩu quốc gia giai đoạn 2006-2010, hạt điều sẽ có mặt trong tám ngành hàng được Bộ Thương mại lựa chọn để ưu tiên phát triển. Về sự kiện này, ông Hồ Ngọc Cầm, Chủ tịch Hiệp hội cây điều Việt Nam, nhận định:

Tốc độ xuất khẩu của hạt điều rang muối giá bao nhiêu ngành hàng tăng trưởng khá nhanh. Năm 2004 toàn ngành xuất khẩu đạt 430 triệu USD, năm nay đến thời điểm này đưa xuất khẩu khoảng 70.000 tấn điều nhân, đạt kim ngạch hơn 350 triệu USD, cả năm sẽ đạt 500 triệu USD. Vườn cây ghép giống mới ngày càng cho năng suất cao, và căn cứ vào lợi thế vùng sản xuất nguyên liệu, nhu cầu tiêu dùng thế giới thì năm 2007 ngành điều hoàn toàn có khả năng đạt 700 triệu USD, năm 2010 là 1 tỷ USD xuất khẩu. Cây điều là bán hạt điều rang muối cây trồng có lợi với môi trường nên đã được Bộ NN-PTNT đưa vào chương trình 661 (trồng mới 5 triệu ha rừng). Vinacas đã có 100 thành viên, hơn 90 nhà máy đang giải quyết việc làm cho 300.000 công nhân chế biến và hàng triệu lao động làm các công việc trồng trọt, dịch vụ thu mua vận chuyển. Sau miền Đông, nhiều khu vực ở Tây Nguyên, duyên hải Trung Trung Bộ đang chú trọng phát triển diện tích trồng điều. Cây điều không chỉ là cây xóa đói giảm nghèo mà đã và đang tạo thu nhập cao cho nông dân. Các dẫn chứng trên cho thấy ngành điều hoàn toàn có triển vọng đáp ứng được các yêu cầu gia nhập nhóm ngành hàng xuất khẩu chủ lực.

* Dư luận cho rằng do cạnh tranh không lành mạnh, ngành điều đã diễn ra hiện tượng muốn thao túng nguồn nguyên liệu, về lâu dài chúng ta giải quyết vấn đề nguyên liệu như thế nào?

- Đúng là hồi mới đầu vụ (tháng 3-4), bị hấp dẫn bởi giá tăng cao trên thị trường thế giới, một số thành viên đã không giữ đúng cam kết mà Hội nghị toàn thể hiệp hội đã thống nhất. Các DN này đẩy giá mua nguyên liệu lên cao, có lúc 1 kg hạt thô về nhà máy lên đến 18.000 đồng/kg, trong khi giá hạt điều nhập khẩu loại tốt nhất chỉ có 920 USD, loại bình thường từ 630-650 USD/tấn. Giá nhân điều xuất khẩu sau đó lại xuống thấp trở lại nên nhiều DN xuất khẩu vào thời điểm giữa năm bị lỗ. Hiện tại, giá nhân điều Việt Nam đã "phục hồi" trở lại, ở mức 5,2 USD/kg. BCH cũng đã nỗ lực điều phối, đưa giá hạt điều đến nhà máy xuống ở mức bình quân là 14.500 đồng/kg. Hoạt động của các thành viên đã bình ổn trở lại.

Cả nước hiện đã có 350.000 ha trồng điều, 300.000 ha đã đưa vào khai thác, năm nay cho sản lượng khoảng 350.000 tấn. Các tỉnh Tây Nguyên, miền Trung sắp vào mùa trồng mới, dự kiến cả năm sẽ có 400.000 ha. Tới nay các DN đã phải nhập khẩu 70.000 tấn hạt thô, dự kiến đến cuối năm lượng nhập khẩu lên đến 100.000 tấn. Cây điều ngoài hạt còn cho gỗ, vỏ hạt điều sau chế biến nhân còn lấy được tinh dầu, xác vỏ trở thành ván ép, than hoạt tính... Nhiều DN đang từng bước khai thác sử dụng mọi lợi ích cây điều. Với nỗ lực của các cơ quan khoa học trong việc tạo nhân giống năng suất cao, người nông dân ngày càng thấy rõ lợi ích của cây điều Vinacas tin rằng Việt Nam sẽ tiến tới chủ động nguồn nguyên liệu.

* Theo ông, còn có những khó khăn gì mà ngành điều phải vượt qua để đạt mục tiêu phát triển?

- Nhận rõ lợi ích của cây điều, vừa qua các bộ, ngành đã có nhiều chủ trương tạo thuận lợi trong việc trồng chế biến xuất khẩu điều Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Việt Nam và Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền Nam đã đưa ra và truyền đạt tới nông dân các kỹ thuật nhân giống, cách trồng, thâm canh mới cho năng suất cao. Cây điều đang trở thành cây trồng hấp dẫn ở vùng cát ven biển miền Trung từ Quảng Trị trở vào. Các lực lượng kinh tế-quốc phòng ở Tây Nguyên đã phủ xanh hàng chục nghìn ha điều ở các vùng biên giới để giao lại cho dân. Nhờ vậy, riêng tỉnh Đắc Lắc đã có 40.000 ha điều, nhiều triển vọng.

Tuy nhiên, hiện nay các ngân hàng chưa đáp ứng được yêu cầu về vốn. Cây điều chỉ cho thu hoạch trong ba tháng nhưng các DN phải mua, nhập khẩu dự trữ để sản xuất trong vòng cả năm. Ngân hàng chỉ mới hạn định kỳ hạn vay cho ngành điều ba tháng là giá hạt điều rang muối bình phước chưa hợp lý. 97% sản lượng hạt điều thô nhập khẩu về sẽ được xuất khẩu sau chế biến, 3% còn lại là nhân hạt vỡ vụn mới đem tiêu dùng trong nước. Nhưng hạt điều vẫn phải "tạm" nộp thuế 45% khi nhập khẩu. Đành rằng sau đó sẽ được hoàn thuế nhưng thủ tục hoàn thuế rất rườm rà, thời gian chậm làm hạn chế nguồn vốn kinh doanh của các DN. Vinacas cho rằng với mặt hàng thuế xuất khẩu bằng 0% thì thuế tạm nhập tái xuất" cũng chỉ nên ở mức 0%. Ngày 22-9 tại hội nghị do Bộ tài chính tổ chức về các vấn đề thuế, hải quan, Vinacas đã có văn bản kiến nghị về vấn đề này!