Củ, quả xấu xí được bày bán tại một siêu thị ở Châu âu

Củ, quả xấu xí được bày bán tại một siêu thị ở Châu âu

Hiện ở châu Âu, những rau củ quả có vẻ ngoài bị lỗi, trông xấu xí đang rất được ưa chuộng bởi chúng mang hơi hướng tự nhiên.

Trước giờ các loại rau củ quả không có vẻ ngoài, bị lỗi, xấu xí thường bị loại làm thức ăn cho gia súc vì người ta chỉ thích mua những loại có hình dáng, giá hạt điều rang muối màu sắc vừa mắt, theo người phát ngôn siêu thị hàng đầu của Đức Edeka.

Giờ thì cùng với khẩu hiệu “Không ai là hoàn hảo”, những quả táo, bảng giá hạt điều rang muối cà chua, những củ cà rốt bị eo đèo cũng được bày bán bên cạnh những rau củ quả đúng chuẩn nhưng với giá thấp hơn, theo hãng tin AFP.

Gần trăm xe container hàng nông sản nằm chờ tại cửa khẩu

Gần trăm xe container hàng nông sản nằm chờ tại cửa khẩu

Hàng trăm container hàng nông sản, trong đó chủ yếu là thanh long từ Bình Thuận đang nằm phơi nắng ở cửa khẩu Tân Thanh, Lạng Sơn.

Gần trăm xe container hàng nông sản với tải trọng 25-30 tấn, phần lớn là thanh long Bình Thuận, bán hạt điều rang muối đang nằm chờ để xuất hàng qua cửa khẩu Tân Thanh, Lạng Sơn. Chủ xe ngao ngán và đầy âu lo vì chi phí bến bãi, chi phí ăn ở, chi phí chạy dàn lạnh bảo quản sẽ càng tăng thêm. Xe nằm chờ, ít thì cũng vài ba ngày, lâu nhất đã 8-10 ngày nay.

Anh Nguyễn Văn Mười, Công ty TNHH Xuân Phong, Bình Thuận cho biết: “Tôi ra đây là đã 3 ngày rồi. bán sỉ hạt điều rang muối Nhiều xe ra 7-8 hôm toàn phải chạy lạnh. Mà trái cây để lâu thì sẽ hỏng và chi phí của chúng tôi càng lên".

Chủ xe vạ vật từ gầm xe đến nhà trọ rẻ tiền. Họ cho rằng, ùn tắc lần này là do sơ hở trong khi ký hợp đồng giao hàng.

Anh Nguyễn Văn Lâm, Doanh nghiệp tư nhân Hải Thanh, Phan Thiết, Bình Thuận cho rằng: “Mình vận chuyển toàn bộ số hàng này thì mình phải chịu trách nhiệm từ chỗ nhận đến trả hàng, nhưng bên đó lại không nói rõ là sau mấy ngày nên lái xe luôn bị thiệt”.

Giá điều chênh vênh không thể điều chỉnh kịp trong năm

Giá điều chênh vênh không thể điều chỉnh kịp trong năm

Cạnh tranh gia tăng trên thị trường xuất khẩu điều thế giới đẩy giá mặt hàng này liên tục giảm từ đầu năm tới nay. Trong khi nguồn cung điều từ các nước sản xuất đều tăng lên thì nhu cầu liên tục giảm từ đầu năm tới nay, đặc biệt là Mỹ - thị trường tiêu thụ điều lớn nhất thế giới. Giá quả hạnh trên thị trường thế giới giảm, hạt điều rang muối và tiêu thụ những loại hạt khác tăng lên trên những thị trường tiêu thụ lớn cạnh tranh trực tiếp với hạt điều. Dự báo xu hướng này sẽ còn tiếp diễn trong vài tháng tới. ^

Giá hạt điều nhân kích cỡ 3.2 trên thị trường thế giới đã giảm một nửa trong vòng hai năm qua, hiện khoảng 3,2 USD/kg. Giá trung bình trong 5 tháng đầu năm nay là 4,1 USD/kg, hạt điều rang muối bình phước giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Trên thị trường Việt Nam, giá điều thô cũng giảm mạnh, từ mức 16.000-17.000 đồng/kg đầu năm 2005, nay chỉ còn 8.000 đồng/kg.

Hạt điều Việt Nam đã làm rạng danh đất nước khi vượt qua Ấn Độ

Hạt điều Việt Nam đã làm rạng danh đất nước khi vượt qua Ấn Độ

Sau 15 năm cạnh tranh trên thương trường, các doanh nghiệp xuất khẩu hạt điều Việt Nam đã làm rạng danh đất nước khi vượt qua Ấn Độ, Hạt điều rang muối còn vỏ lụa giành ngôi vị đứng đầu thế giới về xuất khẩu hạt điều. Tuy nhiên, để giữ vững vị thế này, ngành điều còn rất nhiều việc phải làm…

Ông Nguyễn Đức Thanh - Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam trở về sau Hội nghị tiêu chuẩn chất lượng nhân điều được tổ chức tại bang Florida (Hoa Kỳ) cho biết: “Tại hội nghị này, các nhà nhập khẩu điều hàng đầu thế giới đã xác nhận: Năm 2006, Việt Nam đã vượt Ấn Độ - cường quốc về cây điều - để trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới về xuất khẩu hạt điều. Chất lượng nhân điều Việt Nam cũng được ca ngợi là số 1, là thơm ngon hơn hẳn nhân điều của Ấn Độ, Brazil hay Tanzania…”. Năm 2007, ngành điều được dự báo sẽ bội thu về sản lượng với khoảng 350.000 tấn. Cộng thêm 50.000 tấn nhập khẩu từ Campuchia, tổng sản lượng điều nguyên liệu cho các doanh nghiệp chế biến - xuất khẩu sẽ là hơn 400.000 tấn. Theo ông Phạm Văn Công – Phó chủ tịch Vinacas: “Năm 2007 sẽ không còn tình trạng căng thẳng vì thiếu nguyên liệu như những vụ trước. Bởi qua khảo sát gần đây của Vinacas, hầu hết các vườn điều tại các tỉnh Bình Phước, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Thuận…đều cho trái nhiều và chất lượng tốt. hạt điều rang muối vỏ lụaTuy nhiên, giá xuất khẩu giảm chỉ còn 4.000 USD/tấn FOB, chi phí chế biến và lãi vay ngân hàng tiếp tục tăng cao sẽ gây nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp”. Năm 2006, ngành điều xuất khẩu được 126.808 tấn, đạt kim ngạch 503,7 triệu USD, tăng 16,5% so với năm 2005, nhưng chỉ tăng 0,45% về giá trị. 4 tháng đầu năm 2007, các doanh nghiệp xuất khẩu được 35.000 tấn, đạt kim ngạch 139 triệu USD. Như vậy, so với 4 tháng đầu năm 2006, số lượng xuất khẩu chỉ đạt 94,7% và 89,7% về giá trị. Với con số này, mặt hàng điều là một trong 3 mặt hàng có giá trị xuất khẩu không đạt so với cùng kỳ năm 2006. Các chuyên gia ngành điều cho rằng, năm nay ngành điều chỉ hoà vốn hoặc nếu có lãi cũng là rất ít. Điều này cho thấy, ngành điều dù có bội thu về sản lượng, nhưng việc nâng cao giá trị gia tăng cho điều vẫn còn là bài toán khó.

Vệ sinh an toàn thực phẩm

Dốc sức cho nông sản Việt phát triển cùng thế giới

Dốc sức cho nông sản Việt phát triển cùng thế giới

Hiện năng suất của ngành nông nghiệp chỉ bằng 1/3 so với năng suất chung của cả nước. Cùng với đó, chuỗi giá trị nhiều ngành hàng còn yếu kém, chất lượng nông sản chưa đảm bảo.

Bà Nguyễn Thị Xuân Thu, Thứ trưởng Bộ NNPTNT nhận định, ngành NN đã đóng góp lớn và sự phát triển kinh tế đất nước, giá bán hạt điều rang muối tạo việc làm cho trên 70% dân cư, góp phần xóa đói giảm nghèo, tạo nguồn cung thực phẩm dồi dào. NN là lĩnh vực duy nhất luôn có xuất siêu trong nền kinh tế và luôn là bệ đỡ, cứu cánh cho nền kinh tế trong những giai đoạn khó khăn.

Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, mô hình tăng trưởng của NN Việt Nam chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên và lao động giá rẻ, nên đến thời điểm này đã gặp rất nhiều khó khăn. Tăng trưởng NN và năng suất có xu hướng chững lại, tăng trưởng GDP của NN giảm dần từ mức bình quân 4,5% giai đoạn 1995-2000 đã xuống còn 3,8% vào giai đoạn 2000-2005, và hiện nay chỉ còn ở mức 3,4% (giai đoạn 2006-2012).

Tại diễn đàn “Tăng cường hiệu quả sản xuất và chuỗi cung ứng nông nghiệp Việt Nam” được tổ chức hôm nay (3/10) do Trung tâm Tư vấn chính sách nông nghiệp giá hạt điều rang muối (Bộ NNPTNT) phối hợp với Học viện Ngân hàng phát triển châu Á và Cơ quan phát triển quốc tế Pháp tổ chức, các chuyên gia trong và ngoài nước đã đóng góp nhiều giải pháp nhằm nâng cao chuỗi giá trị cho sản xuất nông nghiệp Việt Nam.

Ông Remi Genevey, giám đốc AFD Việt Nam (Cơ quan phát triển của Pháp) cho rằng Việt Nam sẽ vượt ngưỡng 100 triệu dân vào năm 2020 và sẽ phải thay đổi thói quen tiêu dùng.

Thách thức đối với ngành NN hiện nay là đất NN đang bị cạnh tranh với quá trình đô thị hóa và đất dành cho ngành kinh tế dịch vụ khác. Trong tương lai, tăng năng suất không thể dựa vào phương thức sản xuất như trước mà phải dựa vào việc thực hiện GAP (thực hành nông nghiệp tốt) cũng như tăng cường hiệu quả của chuỗi cung ứng và thực hiện sản xuất thân thiện với môi trường.

Bên cạnh đó, một yếu tố rất nhạy cảm hiện nay là vấn đề chất lượng. Việt Nam là nước xuất khẩu nông sản lớn, vì vậy đòi hỏi phải cải thiện chất lượng để đáp ứng yêu cầu khắt khe của các nước trên thế giới, cũng là một thách thức buộc ngành NN phải vượt qua nếu muốn đứng vững trong giai đoạn hội nhập hiện nay.

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành NN thông qua nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Mục tiêu chính của đề án là duy trì tăng trưởng nâng cao hiệu quả khả năng cạnh tranh thông qua tăng năng suất chất lượng và giá trị gia tăng.

Tái cơ cấu ngành NN cũng sẽ đáp ứng tốt hơn nhu cầu, thị hiếu của thị trường trong nước và đẩy mạnh xuất khẩu, nâng cao thu nhập, cải thiện mức sống cho người dân nông thôn. Đi cùng với đó là đảm bảo an ninh lương thực, tăng cường quản lý tài nguyên thiên nhiên, giảm phát thải khí nhà kính và các tác động tiêu cực khác của quá trình phát triển.

Phát triển mạnh khu vực tư nhân

Bà Yumiko Tamura, Kinh tế trưởng Viện phát triển Chấu Á ( ADB Institue) nhận định, những năm qua, Việt Nam mới chỉ tập trung mở rộng diện tích mà chưa chú trọng đến việc nâng cao giá trị chất lượng cho sản phẩm nông sản cũng như vệ sinh an toàn thực phẩm. Việt Nam cần nhiều nghiên cứu, phát triển và tiếp thị mạnh mẽ hơn nữa những sản phẩm từ nông sản của mình.

Bà Yumiko khẳng định, lịch sử đã chứng minh sự tham gia của nhà nước trong lĩnh vực sản xuất và phân phối sản phẩm NN sẽ không mang lại hiệu quả cao. Thay vào đó nhà nước nên tạo cơ chế để tăng cường vai trò của doanh nghiệp. Nhà nước chỉ nên đóng vai trò giám sát và điều phói khu vực tư nhân và trao quyền cho khu vực tư nhân.

Thực tế, để thực hiện những định hướng và mục tiêu của Đề án tái cơ cấu ngành NN, bảng giá hạt điều rang muối Chính phủ đã phê duyệt một loạt các giải pháp căn cơ nhằm điều chỉnh lại công tác quy hoạch, thể chế, chính sách, đặc biệt là các giải pháp chuyển hướng đầu tư cho sản xuất NN.

Trong đó, một trong những giải pháp quan trọng để tạo nên môi trường đầu tư sôi động và mạnh mẽ hơn cho lĩnh vực này là chủ trương khuyến khích và thu hút đầu tư tư nhân.

Theo đó, Nhà nước sẽ có chính sách hỗ trợ cho các thành phần kinh tế đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; tăng tỷ lệ vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế ngoài Nhà nước; phát triển các hình thức đầu tư có sự tham gia giữa Nhà nước và tư nhân trong tổng vốn đầu tư vào nông nghiệp…

Xuất khẩu tăng nhưng nông sản vẫn tuột dốc

Xuất khẩu tăng nhưng nông sản vẫn tuột dốc

Sau 9 tháng, tổng kim ngạch xuất khẩu tăng 15,7% so với cùng kỳ năm 2012 (tương đương mức tăng 13,08 tỷ USD); trong đó 19 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD.

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, mặc dù giá và lượng của nhiều mặt hàng giảm mạnh hạt điều rang muối bình phước(đặc biệt nhóm nông lâm thủy sản) nhưng xuất khẩu cả năm sẽ đạt xấp xỉ 131 tỷ USD, tăng khoảng 14% so với năm 2012 và cao hơn 4% so với chỉ tiêu Quốc hội đề ra cho toàn ngành.

Nông, khoáng sản giảm 2,8 tỷ USD

Tại giao ban sản xuất kinh doanh ngày 30/9, ông Nguyễn Tiến Vỵ, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Bộ Công Thương cho biết, tổng kim ngạch xuất khẩu 9 tháng ước đạt 96,46 tỉ USD (bằng 76,5% mục tiêu kế hoạch), tăng 15,7% so với cùng kỳ năm 2012; trong đó, xuất khẩu của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể dầu thô) ước đạt hơn 58,44 tỷ USD, tăng 27% còn khối các doanh nghiệp trong nước đạt 32,5 tỷ USD tăng 4,4% so với cùng kỳ năm trước.

Như vậy, kim ngạch xuất khẩu bình quân chín tháng qua đạt 10,7 tỷ USD/tháng, cao nhất từ trước đến nay. hạt điều rang muối giá bao nhiêu Trong đó, công nghiệp chế biến tiếp tục là nhóm xuất khẩu chủ lực trong chín tháng qua khi đạt 67,24 tỷ USD, chiếm hơn 69,7% tổng kim ngạch xuất khẩu và tăng 26,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nâng cao vị thế cây điều Việt Nam trong xu thế hội nhập WTO

Nâng cao vị thế cây điều Việt Nam trong xu thế hội nhập WTO

Khắc phục những yếu kém, từng bước nâng cao vị thế cây điều Việt Nam trong xu thế hội nhập WTO, ngành nông nghiệp từ Trung ương, đến địa phương, tập trung nguồn lực, quy hoạch vùng điều^, gắn cơ ngơi chế biến với đầu ra của sản phẩm, trước tiên là cải tạo toàn diện vườn điều cũ, nhất là khâu giống. hạt điều rang muối Thực tế hiện nay, cả nước đã có hơn 350.000 ha điều, thì vùng Đông Nam bộ đã chiếm 60%, duyên hải miền Trung chiếm 21%, Tây Nguyên hơn 8% tổng diện tích điều. Nhưng trong thời gian tới ưu tiên phát triển điều ở các tỉnh thuộc vùng Đông Nam bộ và một phần vùng Tây Nguyên để đảm bảo đến năm 2010 đưa diện tích trồng điều lên 439.000 ha.

Ngành chỉ đạo Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam, cùng các viện, trung tâm vùng, phối hợp với nhiều đơn vị liên quan đẩy mạnh sản xuất điều giống, đảm bảo cung cấp đủ giống điều tiêu chuẩn cho diện tích trồng mới, tạo vùng nguyên liệu mạnh. Ngoài việc quy vùng và xác định đúng vùng điều hàng hoá tập trung, các địa phương, đơn vị đã đầu tư chọn lọc cây điều mẹ đầu dòng trên các vùng sản xuất điều chủ yếu để tạo các dòng điều địa phương, dòng điều nhập nội hạt điều rang muối vỏ lụa, từng bước làm phong phú thêm nguồn giống điều cả nước.

Đây là cơ sở để nâng cao năng suất, chất lượng cây điều đưa năng suất điều bình quân từ 11 tạ/ha hiện nay lên 13,9 tạ/ha năm 2010. Đến nay, các doanh nghiệp, viện trung tâm và trang trại sản xuất giống điều đã cung ứng cho người sản xuất hàng triệu cây giống điều cao sản, chủ yếu là cây giống ghép, đưa diện tích điều cao sản chiếm hơn 30% tổng diện tích điều hiện nay có góp phần làm thay đổi vùng điều nước ta, không còn tình trạng "thả nổi" như trước đây. Ngoài việc đưa vào nguồn gien hàng chục dòng điều địa phương, hàng chục dòng điều nhập nội, Viện Khoa học Nông nghiệp miền Nam còn nhập nội và trồng thử nghiệm giống điều tốt, năng suất cao, chất lượng hạt tốt của Thái Lan để từng bước đưa vào bộ giống điều tốt của nước ta. Bình Phước là tỉnh có diện tích, sản lượng điều lớn nhất nước, đạt hơn 120 ngàn ha, cơ ngơi phục vụ cho ngành điều khá nổi trội, đã hỗ trợ 50% kinh phí về cây giống cao sản, để nông dân trong vùng quy hoạch vùng nguyên liệu, trồng phủ xanh 30.000 ha đồi trọc, đất trống từ nay đến năm 2015. Đến nay, năng suất điều của Bình Phước đã lên 12 tạ/ha, khả năng sản lượng hạt điều thô của tỉnh đạt 120.000 tấn là trong tầm tay. Tỉnh Đắc Lắc, vùng điều triển vọng phấn đấu đến năm 2010 đưa diện tích điều tăng lên 50.000 ha chủ yếu là điều ghép, cao sản, đáp ứng đủ nguồn nguyên liệu cho 10 nhà máy chế biến điều, với tổng công suất từ 60.000 đến 70.000 tấn/năm.

Hiệp hội Cây điều Việt Nam đã hướng dẫn, động viên các địa phương, nhất là vùng điều trọng điểm, đầu tư, mở rộng, hoàn thiện hàng trăm nhà máy chế biến hạt điều theo các công nghệ mới, phù hợp với nhiều thị trường khó tính. Trong đó, nhiều nhà máy lớn do doanh nghiệp nhà nước quản lý đã trang bị thêm máy dò tìm kim loại, lưới đèn, máy khử trùng, tạo mặt bằng, cơ sở sản xuất khang trang, bảo đảm chất lượng sản xuất theo yêu cầu của từng thị trường. Riêng tại vùng Đông Nam bộ, nơi tập trung cây điều, đã quy hoạch xây dựng các khu công nghiệp hướng về nông thôn, chủ yếu là chế biến nông sản. Tỉnh Bình Phước hình thành khu công nghiệp Chơn Thành, đã xây dựng thêm 2 khu công nghiệp tại huyện Phước Long và Bù Đăng, tập trung cho chế biến điều và cao su tiểu điền, trong đó có 128 doanh nghiệp chế biến điều, mỗi vụ đảm bảo chế biến hơn 60% sản lượng điều trên địa bàn. Riêng huyện Phước Long và Bù Đăng, vùng trọng điểm điều của tỉnh, thường vào vụ điều có khoảng 300 đại lý hoạt động khắp hang cùng, ngõ hẻm, vùng sâu, vùng xa, thu mua điều cho các doanh nghiệp chiếm khoảng 50% số đại lý của toàn tỉnh. Đây cũng là "con dao hai lưỡi", nếu không khéo quản lý sẽ phát sinh những bất cập về giá, những rối rắm về chất lượng sản phẩm và những thiệt thòi cho người sản xuất, mà người hứng chịu là nông dân.

Như vậy, đến bây giờ, với vị thế là thành viên của WTO, trên các vùng điều cả nước đã bắt đầu tạo ra một cung cách làm ăn mới, hạt điều rang muối nguyên hạt còn vỏ lụa động lực mới và niềm hi vọng mới. Bởi, dù sao đi nữa, đường đi tới 140.000 tấn điều nhân xuất khẩu năm 2007 này và hơn 600.000 tấn hạt điều thô vào năm 2010 cũng đã rõ./.

Tại sao ngành điều VN lại bị khựng thị trường?

Tại sao ngành điều VN lại bị chết "lâm sàng"?

"Cái chết" của ngành điều thực tế đã được nhiều người cảnh báo từ rất lâu. Thậm chí, liên tiếp 2 vụ điều 2005 và 2006 vừa qua, bình quân mỗi năm, ngành điều lỗ từ 800 - 1.000 tỉ đồng, nói như một chuyên gia về cây điều: Ngành điều VN đang... chết lâm sàng. Tại sao như vậy?

Nhà máy, lò chẻ... mọc như nấm

Không phủ nhận, ngành chế biến - xuất khẩu (XK) hạt điều của VN từng một thời đạt tới đỉnh vinh quang, giá hạt điều rang muối khi chiếm được các vị trí nhất, nhì thế giới trong lĩnh vực XK và trồng điều.

VN cùng Ấn Độ và Brazil, trở thành "bộ tam" thay nhau đứng đầu thế giới trong lĩnh vực trồng, chế biến và XK nhân điều. Chính sự phát triển với tốc độ chóng mặt này mà chỉ trong thời gian rất ngắn, gần 10 năm, hàng loạt nhà máy (NM) chế biến điều thô lớn - nhỏ mọc lên nhan nhản ở các địa phương phía nam. Mọi người đua nhau lao vào chế biến, XK điều.

Tính riêng tỉnh Bình Phước, địa bàn có diện tích trồng cây điều lớn nhất nước, đã có tới 88 NM chế biến, với công suất từ 1.000 - 20.000 tấn/năm. Chưa kể hàng trăm cơ sở, lò chẻ tư nhân cũng nối nhau mọc lên như nấm sau mưa v.v... Hàng loạt NM , cơ sở, lò chẻ hạt điều ra đời góp phần đáng kể tạo việc làm cho hàng trăm ngàn lao động địa phương.

Nông dân Việt và mối liên hệ với thương lái nước ngoài

Nông dân Việt và mối liên hệ với thương lái nước ngoài

Từ hai năm nay, báo chí đã nói nhiều đến việc thương nhân người nước ngoài có mặt trên khắp đất nước ta thu mua hàng trực tiếp tại cơ sở.

Họ thu mua rất nhiều thứ: thảo dược quý hiếm (cây si, cây sói rừng ở Cao Bằng, bán hạt điều rang muối các loại cây thuốc quý ở Bắc Kạn, cây đuôi chồn (cốt toái bổ), cây lan gấm (thạch tầm), cây sâm bảy lá ở Tây nguyên...), lâm sản ở các tỉnh có rừng, nhất là ở các tỉnh biên giới; nông sản (dừa ở Bến Tre, khoai lang tím ở Vĩnh Long, sắn (củ mì) lát và sắn nguyên cây ở Kon Tum, Tây nguyên, thanh long ở Bình Thuận...);

Thủy sản (tôm ở Cà Mau, Sóc Trăng..., cá cơm tươi và sấy ở Bình Thuận, Phú Quốc - Kiên Giang, cá mú ở Cam Ranh, Vân Phong - Khánh Hòa...). bán sỉ hạt điều rang muối Họ còn thu mua từ khoáng sản hiếm đến ớt, lá điều, nhiều loại nấm mọc ở các rừng đặc dụng ẩm ướt, tắc kè và các động vật cần bảo vệ trong Sách đỏ của VN.

Lượng hàng mà các thương lái thu mua khá nhiều, có mặt hàng lên đến hàng trăm tấn/ngày. Có mặt hàng họ mua sỉ cả hecta đang trồng như sắn, từ lá tới rễ, với giá 40.000-80.000 đồng/ha.

Thủ đoạn và ý đồ

Trong thu mua, giai đoạn 1 họ tranh mua bằng “chiêu” nâng giá, trả tiền mặt và mua tại nơi sản xuất. Sau khi đã chi phối được thị trường, họ sang giai đoạn 2, tăng dần lượng thu mua và trả thiếu một phần hẹn trả ở lần thu mua sau. Số tiền họ nợ tăng dần lên. Giai đoạn 3 là tẩu thoát và quỵt nợ.

Ban đầu các thương lái trực tiếp thu mua. Hiện nay họ còn thu mua thông qua một số doanh nghiệp tại chỗ, hoặc móc nối với người trong nước đứng ra đăng ký kinh doanh thay cho họ. Bằng cách này, từng bước họ tổ chức mạng lưới thu mua, chỉ đạo quá trình thu mua và quyết định giá cả thu mua, kể cả “lật kèo” giảm giá khi thấy hàng đầu nậu thu mua đã khá nhiều.

Một bước phát triển thêm nữa là họ yêu cầu các doanh nghiệp thu mua giao hàng tại cửa khẩu phía Bắc. Đối với thủy sản đánh bắt, họ hợp đồng với các tàu đánh cá VN của các tỉnh khác thu mua cho họ từ ngoài khơi.

Bằng cách này họ thúc đẩy xuất khẩu qua đường tiểu ngạch, việc “lật kèo” càng dễ dàng và ngặt nghèo hơn bởi giá thu mua giảm theo chiều dài các xe container xếp hàng chờ ở biên giới, các doanh nghiệp VN hầu như hoàn toàn bị thao túng và chịu phần thiệt.

Khi các thương lái mua cây thuốc từ lá đến rễ, khi họ thu mua động vật hoang dã trong Sách đỏ, rõ ràng ý đồ sâu xa của họ là tận diệt nguồn gen quý hiếm của VN.

Khi họ thu mua cây sắn từ lá đến gốc rễ trên diện tích hàng chục hecta, rõ ràng họ khuyến khích phá rừng, làm cho đất bạc màu nhanh chóng và tăng nhanh quá trình rửa trôi đất đồi núi. Môi trường bị phá hoại, đời sống của người dân và sản xuất ở những nơi này càng thêm khó khăn.

Khi họ nâng giá mua cá cơm cao hơn nhiều lần giá mua của các nhà thùng sản xuất nước mắm; khi họ gom mua với giá từ 110.000-125.000 đồng/kg tôm loại từ 120-150 con/kg, bất chấp tạp chất hoặc dư lượng thuốc kháng sinh, thì đó không còn là tranh mua với các doanh nghiệp VN nữa, mà là phá hoại sản xuất các mặt hàng chủ lực của VN. Bằng cách cắt nguồn nguyên liệu, đánh vào quy trình nuôi trồng và sản xuất, họ đánh vào sản lượng và chất lượng các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của VN.

Qua việc họ mua cá cơm sấy khô ở Phú Quốc, họ còn phá ngành du lịch và các bãi biển đẹp có tiếng của đảo này, cùng lúc với phá rừng và hệ sinh thái ngập nước của đảo.

Đó là chưa kể họ còn “chui” vào nuôi và thu mua tôm cá ở những nơi rất nhạy cảm về an ninh quốc phòng như Cam Ranh, Vũng Rô, Vân Phong.

Chấn chỉnh quản lý trước khi quá muộn

Thương lái người nước ngoài, họ là ai? Nhiều thông tin nói rằng phần lớn họ vào VN qua con đường du lịch và tìm cách ở lại VN, bởi lẽ theo quy định hiện nay của pháp luật VN, thương nhân nước ngoài không được trực tiếp thu mua nông, thủy sản tại VN.

Không ai nghĩ rằng họ là những cá nhân vào làm ăn riêng lẻ và chắc chắn họ không từ một thủ đoạn nào để khai thác mọi sơ hở và khe hở trong quản lý của VN.

Trước tiên, những mánh khóe thu mua của họ gặp một mảnh đất thuận lợi. Mặc dù có Bộ Công thương và các bộ khác liên quan, có rất nhiều hiệp hội, công ty thương mại, xuất nhập khẩu, nhưng thương mại trong nước từ lâu hầu như bị bỏ ngỏ (về vấn đề này tôi đã chất vấn bộ trưởng Bộ Thương mại tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa X, ngày 31-5-2001), và người nông dân bị chèn ép cả đầu vào lẫn đầu ra.

Trong tình hình đó, nâng giá, mua tại chỗ, thanh toán bằng tiền mặt đầy đủ (giai đoạn đầu) cho người bán, cộng với tâm lý của người sản xuất và của những doanh nghiệp VN, vô tình hay hữu ý làm đầu nậu cho họ, ham cái lợi trước mắt mà không thấy cạm bẫy đang chờ đợi, là những yếu tố cho phép họ rong ruổi khắp đất nước, sục sạo, lừa gạt gần như “vô tư”.

Thứ đến, quản lý nhà nước của ta tưởng chừng chặt chẽ nhưng có không ít khe hở. Theo báo chí, Bộ Công thương nói rõ: “Với những thương nhân không hiện diện thương mại tại VN được đăng ký thực hiện quyền xuất khẩu theo cam kết phải được Bộ Công thương cấp phép và không được trực tiếp thu mua mà phải thu mua qua thương nhân VN”. Nếu chỉ có như vậy thì quy định này phải chăng đã vạch con đường để họ tổ chức mạng lưới thu mua thông qua trung gian đầu nậu người Việt?

Theo Tổng cục Thủy sản, từ trước đến nay VN chưa từng cấp phép cho bất kỳ một tàu cá của nước nào vào đánh bắt hợp pháp trên vùng biển nước ta, và “đến thời điểm này cơ quan hữu trách VN mới chỉ cấp phép cho hai tàu của TQ được vào vùng biển của VN để vận chuyển thủy sản thu mua từ VN. Giấy phép của một tàu đã hết hạn và không được gia hạn thêm nên hiện chỉ còn tàu Việt Điện Bạch đang thực hiện việc này”.

Theo thống kê của Biên phòng Phú Yên, từ năm 2007 đến nay con tàu này đã có 39 lần với khoảng 314 lượt thuyền viên ra vào Vũng Rô cung cấp giống và thu mua hải sản. Đã có 643 tấn cá tại Vũng Rô xuất đi nước ngoài bằng đường biển qua tàu này.

Thật khó giải thích tại sao đi theo đường du lịch mà họ lại có thể ở lại, đi lại khắp nơi để buôn bán như vậy? Cam Ranh, Vũng Rô là những địa bàn nhạy cảm về an ninh quốc phòng, tại sao họ có thể ở đó, nuôi, thu mua và xuất thủy sản được? Công tác quản lý xuất nhập cảnh đã làm gì? Nhiều đại biểu Quốc hội đã chất vấn như vậy tại kỳ họp tháng 6-2012.

Họ vào thu mua mỗi ngày hàng trăm tấn hàng trị giá nhiều chục tỉ đồng. Công tác quản lý ngoại tệ, giá bán hạt điều rang muối đặc biệt tại các cửa khẩu mà khách du lịch đi qua, vận hành ra sao? Liệu có nguồn cung ứng tiền Việt cho họ, và liệu tiền giả có được trà trộn vào không?

Rõ ràng trong quản lý nhà nước của ta không chỉ có khe hở trong các ngành mà còn có khe hở do thiếu phối hợp giữa các ngành. Ngành công thương còn rất nhiều việc phải làm để thật sự là sức hút và tạo động lực cho người dân yên tâm sản xuất.

Muôn kiểu làm xấu hình ảnh nông sản Việt Nam

Muôn kiểu làm xấu hình ảnh nông sản Việt Nam

Quen với cách làm ăn dễ dãi, uy tín nông sản Việt Nam sẽ bị huỷ diệt.

Liều thuốc độc bọc đường của gian thương có sức huỷ diệt uy tín thương mại ghê gớm, hạt điều rang muối nhưng nguy hiểm hơn khi thói quen “dễ làm” chi phối nên chỉ cần vài quy định chuẩn mực là người sản xuất than thở “khó làm, hàng rào kỹ thuật “éo le”…

Có lúc cả chục tàu sắt của thương nhân Trung Quốc vào sâu trong nội địa, neo trên sông Hàm Luông mua dừa khô. hạt điều rang muối bình phước Thương lái người Việt hăng hái gom dừa đổ lên tàu. Xã Mỹ Thạnh An có 60 cơ sở chế biến thạch dừa, chẳng bao lâu sau 2/3 cơ sở đóng cửa. Bến Tre là nơi duy nhất kết nối ngành hàng khép kín theo hướng đa dạng hoá sản phẩm tới mức mụn dừa cũng có thể làm đất sạch xuất khẩu. Nhưng nếu vét hết dừa khô thì toàn bộ cơ sở sản xuất, quy trình và công ăn việc làm sẽ sụp đổ.

Cái giá của sự dễ dãi

Khoai lang Bình Tân, do chất đất và nguồn nước nên chất lượng khoai lang ở đây được khen ngon hơn vùng khác. Dân Vĩnh Long có món khoai lang ăn với mắm và dừa rám nạo thành sợi.

Thương nhân Trung Quốc tới Bình Tân, Vĩnh Long sau khi đã móc nối thương lái từng cung hàng, thuê đất trồng khoai, mượn tên người Việt mở vựa mua khoai lang, đóng thùng. Nâng giá mua khoai lang lên cao, thương nhân Trung Quốc có hai cái lợi: các đối thủ bỏ chạy và diện tích khoai tự động mở rộng vì được giá. Khi diện tích tăng bong bóng, cần thì mua, không thích thì vựa đóng cửa, giá tụt thảm hại khi người trồng nhưng không biết bán cho ai. Người trồng vẫn nuôi hy vọng rồi ngày nào đó thương nhân Trung Quốc sẽ cần tới mình?

Nhiều nông dân ở Bình Tân, lúc đầu thấy lạ khi thương lái mua khoai dính cả đất. Không cần kiểm tra, thanh toán dễ dàng… Một chủ tiệm bán xe gắn máy ở Bình Tân nói, lúc khoai lang thịnh, cửa hàng của ông bán 700 – 800 xe gắn máy trong một tháng.

Nhưng làm kiểu đó thì chỉ có thể bán cho thương nhân Trung Quốc, không thể bán cho ai khác. TS Lê Nguyễn Đoan Khôi, trường đại học Cần Thơ cùng các giới chức ngành nông nghiệp Vĩnh Long qua Quảng Châu theo đường đi khoai lang tiểu ngạch, nghe các công ty ở chợ nông sản Quảng Châu phàn nàn: “Một tấn khoai, cả trăm ký đất”.

Các nhà phân phối ở Quảng Châu nói rằng bản thân các thương nhân từ Trung Quốc qua Việt Nam mua hàng về đây tìm đủ cách giảm giá, làm méo mó thị trường, làm cho bạn hàng không mấy gì thiện cảm với hàng từ Việt Nam sang đây.

Jiangnan Fruit & Vegetable ở Quảng Châu rộng 400.000m2, hoạt động từ năm 1994 bán nhiều loại nông sản nhập từ các nước Đông Nam Á. Hình ảnh hàng bẩn từ Việt Nam thêm tai tiếng.

Khi “bản tính khó dời”

Liều thuốc độc bọc đường của những gian thương có sức huỷ diệt uy tín thương mại ghê gớm, nhưng càng nguy hiểm hơn khi thói quen sản xuất hàng “dễ làm” chi phối nên chỉ cần một vài quy định chuẩn mực là người sản xuất than thở “khó làm, đòi hỏi quá hớp”, hàng rào kỹ thuật “éo le”…

Rất nhiều hàng hoá từ Việt Nam xuất đi, bị trả lại. MACBETH là dự án vừa kết thúc giai đoạn 1 tại Việt Nam trong khuôn khổ trợ giúp của WTO để khắc phục tình trạng bất cập này. MACBETH muốn giúp cho nhà sản xuất, doanh nghiệp chế biến tại Việt Nam hiểu và hàng xuất khẩu không bị trả lại nữa khi chạm vào quy định an toàn, vệ sinh thực phẩm của nước nhập khẩu.

TS Lê Quốc Điền, giám đốc trung tâm Chuyển giao tiến bộ kỹ thuật thuộc viện Cây ăn quả miền Nam, nói: “Tới đây phải kiểm tra – cấp mã số vườn đạt tiêu chuẩn, cấp mã số sản phẩm, xác định nhà đóng gói đúng tiêu chuẩn để làm hàng xuất sang Mỹ”. Vậy mà vẫn có người cho rằng “khó quá thì làm hàng cho thị trường dễ tính hơn như Trung Quốc, châu Phi”…

Thực tế cho thấy tại hội chợ Interfood, Jakarta (Indonesia), lần thứ 13 vừa kết thúc vào 31.8.2013, rất nhiều doanh nghiệp Trung Quốc trưng bày, giới thiệu quy trình sản xuất sạch, an toàn. Hiện nay nhiều loại hàng nhập vào Trung Quốc được kiểm phẩm theo chuẩn gắt gao không kém châu Âu.

Ông Herb Cochran, giám đốc điều hành AmCham Vietnam khi nói về nhu cầu Walmart, Lowe’s… nhấn mạnh: “Các công ty lớn đều đòi hỏi dù là sản phẩm nhỏ nhất phải có mã số D&B. Đối với Walmart đó là một trong 11 tiêu chí trở thành nhà cung cấp. Tại Việt Nam đã có văn phòng cơ quan cấp mã số D&B Vietnam. Để thoả mãn tiêu chuẩn chất lượng, có mã số, doanh nghiệp còn phải giao dịch thông tin điện tử (EDI)…”

Walmart có doanh số 400 tỉ USD/năm, để tương thích yêu cầu của Walmart thật không dễ dàng chút nào. hạt điều rang muối giá bao nhiêu Ông Herb Cochran nói tới một cơ hội khác tại đảo Guam, nhưng có vẻ như cái gì cũng sẽ trở thành thách thức vì việc tổ chức sản xuất và xuất khẩu lâu nay chỉ thích “đồng hành” với kiểu dễ làm, thậm chí “đạp chân là qua cửa”!